SP Els, AFGRI Animal Feeds

When the grazing platform changes from ryegrass to kikuyu and/or the neutral detergent fibre (NDF) increases and the protein content decreases – historically the first nutrient nutritionist would increase is the crude protein (CP) concentration in the dairy meal. Making decisions based on CP concentrations as well as energy expressed as mega joules metabolizable energy per kg feed (MJME/kg) are based on old ideologies.

Formulating rations on CP, soluble protein (SP), rumen degraded protein (RDP), rumen undegraded protein (RUP) and non-protein nitrogen (NPN) which is the amount of nitrogen (N) analysed times 6.25 to give the CP value. This calculation assumes that all proteins in animals and plants have a 16% N content, which is not accurate. Furthermore, the CP value of a feed does not give any indication what the nutritional value of a protein source is, making it invaluable to use as a nutrient. Instead the profile of the amino acids (A/A) of the specific protein source and digestibility will determine the nutritional value. What is further important is that the total NPN and total or individual A/A available in the rumen and lower intestine are met for specific production targets. Frequently advise is given to increase the concentrations of CP in the diet before the profile of the A/A or limiting A/As has been looked at or are known. The profile of the A/A or limiting A/As cannot be overlooked or brushed aside when given advise to increase the concentrations of CP in the diet.

Lowering the CP of the cow’s diet offers an opportunity to improve the profitability as well as nitrogen utilization. Some dairy nutrition software has a dynamic rumen model wherein the passage rate of feeds determines the outflow of nutrients from the rumen. This passage rate of feeds is largely determined by feed intake but also adjusted by ration forage content and particle size. Nutrients that are not constant will vary according to feed consumption and ration ingredient such nutrients are metabolizable protein (MP), metabolizable energy (ME), amino acid content of MP, and rumen available protein (peptides and ammonia). Thus, linear programming can no longer be used and dynamic digestion models – nonlinear programming is required.

While the ryegrass pasture quality deteriorate and/or kikuyu comes in play consultants will more likely increase the CP content of the dairy meal, without considering that although CP of the pasture decreased, the higher lignin and NDF content and consequently lower NDF digestibility negatively impact dry matter intake (DMI). Generally, cows grazing on 24-hour rye or kikuyu pasture RDP is oversupplied in contrast with the energy especially fermentable carbohydrates which are deficient. On pasture farms energy is still the first limiting nutrient whereas rumen ammonia exceeds 200% of requirements and even on low quality pastures the rumen ammonia requirements are still above 150% – feeding a 10% CP meal. It is important to feed the correct energy and protein “package” instead of CP and ME content.

Non-protein nitrogen (NPN) consumed or ammonia derived from the degradation of true protein in the rumen is either used by rumen microbes – the amount used will be determined by the number of and how rapidly they are growing, in other words it will depend on the amount of energy available to the microbes. The rest of the ammonia is either recycled to the rumen via saliva or will be excreted in the urine or as milk urea nitrogen (MUN). The ammonia derived from NPN and from degraded true protein and not used by the microbes will not be of any value. The amount of A/A that is not supplied by the microbes needs to be supplied from bypass feed sources that is digestible in the lower intestine. Research showed from Figure 1 that diets with different CP percentage in lactating cows had no effect on milk nitrogen output – which is milk protein and should not be confused with MUN. Furthermore, as the CP percentage increased in the diets the oversupply of N was excreted as manure (faecal & urine).

Urea is then produced in the liver from the excess ammonia and this process uses energy, energy which could instead be used for other requirements. Dairy cows are particularly efficient in recycling urea when fed low-protein diets. It has been proven by some feed systems in the UK that the efficiency of using protein for milk protein synthesis is better for diets which are deficient or marginal in protein than those which are adequate.

When looking from a nutritional point of view, the standpoint would be not to apply CP any longer, but still CP are being used by nutritionist and/or consultants probably due to fear of the unknown. Ipharraguerre and Clark, 2005 found a significant curvilinear relationship between milk yield and the concentration of CP of the diet on 112 research trials. As indicated in figure 2 diets on the same CP concentration varied in 20kg milk yield per day. Which means that if there is a decline in milk production it’s less expected to be from a CP concentration and more probably a decrease in DMI and/or diet digestibility.

Tian Keet, Technical Advisor, AFGRI Animal Feeds.

Spring is an exciting time in the dairy industry especially for the farmer milking off pasture-based systems. This is your time for more profitable milking due to generally lower input costs and expected higher milk production. Spring however, seem to past far quicker than what we want, thus you need to get the most out of it while it lasts. To achieve this, you need to complement your pasture to get maximum milk production out of it and sustain that level of production for as long as possible. With issues related to our current economy, high costs of land and increasing production costs, pasture-based systems will require higher per animal production.

What does your pasture supply?

Crude Protein (CP) of pastures grazed in Spring typically range from 23 – 30 percent. This mainly consists of highly degradable protein which gets broken down in the rumen to ammonia.  The recommended dairy CP requirements for a lactating dairy cow range from 15 percent. With the high CP content of Spring pasture, you will easily exceed the CP requirements with a typical ration consisting of 70% pasture. Furthermore, the ammonia produced through pasture protein degradation in the rumen, will far outweigh that what can be used by the rumen microbes.

Neutral detergent fibre (NDF), primarily obtained from roughages, is extremely important in all ruminant diets.  Dairy cows, as in all ruminants, require enough fibre for optimal rumen function and to stimulate rumination. Through rumination cows mechanically break down fibre further and produce saliva which buffers the rumen. Fibre also forms a rumen mat and slows down the rate of passage which facilitate rumen microbes to break down fibre more efficiently. Neutral Detergent Fibre (NDF) typically range from 40 – 50 percent in pasture, thus can easily meet the dietary requirements of 28 – 35 percent NDF for lactating dairy cows. However, newly planted Spring ryegrass may have levels below 40 percent NDF at the first grazing.

What does your pasture need?

Energy is the first limiting nutrient for high producing cows grazing high quality pastures as the only feed (Kolver and Muller, 1998). Cows on pasture-based systems are often expected to walk great distances to paddocks to graze. Furthermore, dry matter intake (DMI) are significantly less for cows on pasture compared to cows on total mixed rations (TMR). Thus, losing a lot of energy through higher activity but also not getting enough energy in, due to lower DMI. Our African climate with higher temperatures adds to the issue. Cows willingly eat less in times of heat stress in an attempt to reduce metabolic heat. In addition, cows under heat stress have a higher energy cost to maintain body temperature.

It is essential to supply a good, well-balanced premix consisting of minerals and vitamins to meet the requirements of high producing cows. Soil profiles in and between farms vary significantly in mineral composition, hence the importance of a premix to supply the shortfalls. Certain vitamins (A, D and E) are recommended to be supplemented to cows housed in confinement. Cows on pasture, on the other hand, don’t need supplementary vitamin D as it is synthesized in the presence of sunlight.

Young Spring pasture, in difference to more mature pasture, have lower NDF. This causes a quicker rate of passage and sub-optimal rumen mat formation. By supplying a small amount of good quality hay or maize silage (1 – 2 kg DM) will stabilise rumen conditions and slow down the rate of passage.

Benefits of complementing your pasture with the right concentrate

Higher milk production can be expected with supplementing concentrate. Supplementary concentrate will supply the energy that falls short on pasture-based systems and allows cows to reach their genetic potential. It is important to supply highly available energy. Rumen microbes need energy to grow. With enough available energy, rumen microbes will grow and function more efficiently. Fresh in milk cows are in a negative energy balance, concentrate feeding can help them get out of that negative energy balance far quicker. Furthermore, cows will hold body condition better or recover body condition sooner.

Rumen ammonia will reduce with concentrate feeding. The rumen microbes now have the needed energy to utilise this free-flowing ammonia and convert it into microbial protein. Excess rumen ammonia is converted to urea in the liver which is an energy costly process. In utilizing rumen ammonia more efficiently, the cow conserve energy. Studies have shown that supplementing concentrate to cows on pasture, increase milk protein (Petch et al., 1997; Sayers, 1999; Reis and Combs, 2000).

To summarise

Milking off pasture-based systems are most profitable when pastures are utilised to the fullest. In this, you only need to supply where pasture falls short and not replace what it already supplies. Hence complimenting your pasture. By doing so you will meet all the requirements of a high producing dairy cow, milk those cows to their genetic potential and sustain milk production for longer.

– Bekamp Melkkoors vir Winsgewende Melkboerdery –

Inleiding

Die voeding en bestuur van suiwelkoeie tydens die oorgangsfase (21 dae voor tot 21 dae na kalf) het in die afgelope jare baie aandag geniet. Dit is met reg so omdat probleme tydens hierdie fase die wins van ‘n koei vir die spesifieke laktasie totaal kan erodeer. Die belangrikste abnormaliteite soos distokia, metritis, vassit van nageboorte, melkkoors, ketose, verplaasde abomasum en lamheid is interverwant en min melkkoeie kalf sonder gesondheidsprobleme. Die feit dat hierdie abnormaliteite interverwant is noop suiwelboere om te fokus op die totale bestuur en voeding van die oorgangsfase eerder as om op enkele probleme te konsentreer.

Melkkoeie se genetiese vordering is hoofsaaklik in melkproduksie gesetel en baie vinnig na kalwing word veelvoudig meer melk as die behoefte van die pasgebore kalf geproduseer. Daardeur ontstaan ‘n unieke fisiologiese toestand waar ‘n groot hoeveelheid kalsium (Ca) skielik uit die bloed opgeneem word en daarom ondervind meeste melkkoeie ‘n sekere graad van hipokalsemie en wat omgeskakel kan word in wat ons ken as kliniese melkkoors. Vleisbeeskoeie kan die toestand egter beter hanteer omdat die Ca behoefte veel laer is as by melkkoeie, weens ‘n veel laer melkproduksie.

Hipokalsemie en Melkkoors

Melkkoors is nie ‘n voedingkundige Ca tekort nie. Dit is ‘n toestand wat rondom kalwing ontstaan en nie in latere laktasie volhou word wanneer Ca verlies in melk selfs nog groter is as wat die dieet voorsien nie, soos byvoorbeeld tydens pieklaktasie. Melkkkoors is dus ‘n nie-voedingkundige, nie-degeneratiewe produksie siekte en word gekenmerk deur hipokalsemie tydens geboorte weens die skielike verhoogde Ca behoefte en ‘n vertraging in die aanpassing van ‘n vereiste verhoogde Ca metabolisme. Melkkoors word dus veroorsaak deur ‘n te stadige spoed in metaboliese aanpassing en nie deur ‘n tekort wat geskep word deur die behoefte van die koei en wat in die dieet voorsien word nie.

Serum Ca word hormonaal beheer deur onder andere parathormoon (PTH) en 1,25-dihidroksivitamien D (kalsitriol). Hierdie hormone is betrokke by renale Ca re-absorbsie, intestinale Ca transepiteleale vervoer en Ca omset in die skelet. PTH speel ‘n belangrike rol in korttermyn Ca balans deur opname en uitskeiding deur die niere te beheer. Renale Ca uitskeiding is egter klein (1g/dag) en kan nog kleiner wees of baie groter afhangende die Ca status en die PTH sein. Dit is dus net van waarde tydens hiperkalsemie en nie tydens hipokalsemie soos wat met kalwing ondervind word nie. Die proses waar kalsitriol intestinale Ca absorbsie beheer kan wel groot hoeveelhede Ca verskaf tydens tekorte, maar die proses kan tot 48 dae neem om effektief te wees. Been is egter ‘n groot bron van Ca (10kg) en kan dus ontgin word om ernstige Ca tekort periodes, soos tydens kalwing, op te hef. Die maklik beskikbare Ca in die skelet is egter klein, maar kalsitriol is die sneller om groot hoeveelhede Ca uit die been te mobiliseer indien die PTH sein nie verdwyn nie, m.a.w. die tekort sein moet aan wees. In die eerste paar maande van laktasie word tot 1kg Ca uit die beenmatriks gemobiliseer om in die Ca behoefte te voldoen.

Serum Ca vlakke onder 8mg/dl en 7.6mg/dl kan onderskeidelik as sub-klinies en kliniese melkkoors beskou word, maar is nie noodwendig altyd gekorrelleer met kliniese simptome nie. Verse is beslis minder vatbaar vir hipokalsemie en soos koeie ouer word, met meer laktasies, neem die vatbaarheid met ongeveer 9% per laktasie toe. Hierdie is nie noodwendig ‘n degeneratiewe toestand nie. Die verband tussen pariteit (laktasies) en melkkoors insidensie kan eerder verklaar word deur verhoogde melkproduksie, verlaagde DMI in die oorgangsfase (gewoonlik by oorvet koeie) en ander metabolise steurnisse.

Voorkoming van melkkoors

In die verlede is vele dinge en middels probeer om melkkoors te beheer onder andere verhoogde vitamien D vlakke, veranderinge op Ca:P verhouding, ‘n lae Ca dieet, orale toediening met Ca preparate en nog meer. Vandag is die voorkoming eerder multi faktoriaal en geïntegreer in ‘n oorgangsfase voeding- en bestuurstrategie om melkkoors EN ander metaboliese probleme te bekamp. Strategieë om melkkoors te bekamp fokus gewoonlik om Ca metabolisme aan te pas deur Ca balans weke voor kalwing “aan te wakker”. Dit kan gedoen word deur of die Ca voeding te verlaag of deur ‘n lae dieet katioon anioon balans om hiperkalsinurie (Ca uitskeiding deur die niere) te bewerkstellig. Orale toediening van Ca kan hier ook komplimenterend wees, terwyl binne-aarse toediening van Ca preparate nadelig kan wees. Dit is ook belangrik dat ander makrominerale, asook die energie en proteïen pakket in die dieet aandag moet kry om melkkoors effektief teen te werk.

Lae Ca dieet

Indien Ca inname verlaag kan word tot minder as 20g per dag is dit ‘n opsie om melkkoors te verhoed. Die probleem is dat dit nie altyd moontlik is nie en sal afhang van watter roumateriale gebruik word in die opstoomdieet. Konsentrate is gewoonlik laag in Ca terwyl ruvoere hoë waardes het en dit is nie heeltemal versoenbaar met ‘n opstoomdieet waar beperkende energie en hoër ruvoervlakke gevoer word nie. Sekere ruvoere soos mieliekuilvoer en strooie is laag in Ca, maar strooi beperk weer DMI. Groen grasse en lusern moet liewer vermy word, omdat dit betreklik hoog in Ca inhoud is.

Ca antagoniste

Zeoliet kleie is ook al ingespan om Ca beskikbaarheid voor kalwing te beperk, maar veroorsaak ook ‘n laer DMI en bloedvlakke van magnesium (Mg) en fosfor (P). Rumenbeskermde fitiensuur is egter effektief om Ca beskikbaarheid te beperk. Ryssemels is hoog in fitiensuur maar word in die rumen afgebreek en moet dus deur spesiale prosessering beskerm word om effektief te wees.

Negatiewe katioon anioon balans

Die mees algemene en effektiewe manier om melkkoors te verhoed is deur ‘n matige metaboliese asidose te skep deur die DKAB balans te modifiseer. Dit word gedoen deur minerale soos Cl- en S2- in verbindings te gebruik wat anioonsoute genoem word en so min moontlik Na+ en K+, genoem katione. Die balans word en milli-ekwivalente bereken deur die som van Na en K minus die som van Cl en S. ‘n Hoë DKAB is gewoonlik te wyte aan hoë K wat ook dan indirek verantwoordelik is vir melkkoors weens sy negatiewe impak op Mg opname. Anioonsoute is effektief wanneer ‘n DKAB van -50 tot -150 mEkw/kg DM bereik word, metaboliese asidose inskop, die uriene versuur en Ca uitskeiding in uriene verhoog. Dit verseker dat PTH en kalsitriol afgeskei word en Ca uit die been gemobiliseer word om sodoende melkkoors insidensie te verlaag. Uriene pH kan effektief as indikator van hipokasemie gebruik word en is hoogs gekorrelleerd met uriene Ca. Die proteien wat die tempo van aktiewe transport en dus opname van Ca in die niere bepaal is baie pH sensitief en aktiwiteit halveer teen lae fisiologiese pH, wat verhoogde utskeiding van Ca in die uriene tot gevolg het. Die mikpunt is uriene pH van 6-6.5 vir Holstein koeie en 5.8-6.2 vir Jersey koeie.

Anioonsoute kan egter ‘n negatiewe effek op DMI hê, maar gewoonlik net indien die konsentraat of meel wat die anioonsoute bevat,op sy eie gevoer word en nie wanner dit in ‘n volledige TGR gevoer word nie. ‘n Goeie alternatief is om soutsuur (HCl) in stede van anioonsoute te gebruik, wat geen negatiewe impak op DMI het nie, maar wat natuurlik ‘n uitdaging inhou t.o.v. veilige hantering en die erroderende effek op toerusting.

Magnesium (Mg), Kalium (K), Natrium (Na) en Ammoniak (NH3) as risiko faktore vir melkkoors

Mg absorpsie geskied hoofsaaklik in die rumen en word onderdruk deur ‘n hoë K konsentrasie in die dieet, veral teen lae Mg konsentrasies, ‘n lae Na konsentrasie asook ‘n skielike toename van NH3 in die rumen. Laasgenoemde se effek neem egter oor ‘n 2-3 dae periode af soos die rumenwand aanpas by hoër NH3 vlakke. Hipomagnesemia (lae bloedvlakke van Mg) wat hierop volg, onderdruk weer PTH afskeiding en die effek van PTH op die mobilisasie van Ca uit die been wat noodsaaklik is om melkkoors tydens kalwing teen te werk. Dit is dus belangrik, met in ag neming van dieet K inhoud en die biobeskikbaarheid van Mg, om dieet Mg vlakke te verhoog tot 0.4% van DM en selfs hoër om melkkoors risiko te beperk. Hierdie konsentrasie bereken deur die onderhoudsbehoefte, kolostrumbehoefte, biobeskikbaarheid en die daling in DMI rondom kalwing, in ag te neem.

Ander belangrike aspekte met betrekking tot die oorgangsfase

• Tekens van ‘n onvoldoende oorgangsprogram sluit in koeie wat trae en sikliese voerinname veral na kalwing toon, buitensporige metaboliese- en infeksieprobleme en erge verlies aan liggaamsmassa.

• Rondom kalwing verlaag rumenkapasiteit en dus inname, maar terselfdertyd styg die koeie se energiebehoeftes dramaties. Om te kompenseer verbruik die koeie liggaamsvet (NEFA) wat dikwels nie volledig na energie omgeskakel word nie. Een van die afbraakprodukte van die proses in die lewer, is asetaat. Indien propionaat beskikbaar is word die asetaat omgesit in energie. Indien propionaat nie beskikbaar is nie word ketone gevorm wat dikwels op die koei se asem geruik kan word. Vandaar die naam ketose en is basies ‘n gevolg van ‘n energietekort. Dit kom baie dikwels voor by vet koeie met ‘n kondisie van 4+.

• Skielike melkproduksie na kalwing veroorsaak ‘n geweldige behoefte vir kalsium (Ca) wat nie dadelik bevredig kan word nie. Bloed Ca vlakke daal dan sodanig dat melkkoors onstaan. Die verhoogde behoefte moet aanvanklik bevredig word deur Ca uit been te mobiliseer totdat die spysverteringskanaal se vermoë om Ca te absorbeer verhoog het.

• Subkliniese melkkoors kan ook aanleiding gee tot verplaasde abomasum en ketose omdat dit die gladdespierfunksie inhibeer wat krities is vir normale fuksionering van die spysverteringskanaal.

• Tydens die oorgangsfase word die immuunstelsel se funksionering onderdruk met die gevolglike verswakte vermoë om op infeksies te reageer. Dit verhoog dus die kanse vir infeksies soos mastitis en metritis.

Wenke en duimreëls vir die oorgangsfase

• Koeie moet in die regte kondisie kalf (kondiesiepunt 3.5).

• Stimuleer koeie se aptyt voor en na kalwing om te verseker dat DMI so hoog moontlik is en negatiewe energie balans (NEB) dus beperk word. Deur gebruik te maak van ‘n 21 dae voor kalf opstoomdieet en ‘n vars-in-melk dieet kan baie help om DMI maksimaal te hou, so min moontlik vet te mobiliseer (NEFA) en dus minder na-kalwing probleme te ondervind. Sulke diëte moet wetenskaplik saamgestel wees om aan al die besondere behoeftes van oorgangskoeie te voldoen en spesifieke aandag aan energie, aminosure, Ca, Mg, Na, K, spoorminerale en vitamiene is belangrik.

• Die rumen moet optimaal aangepas word vir die oorgang na hoë kragvoer diëte, met veral energiesamestelling in ag genome, sonder om asidose te veroorsaak of koeie vet te maak en insulien weerstandigheid te veroorsaak.
• Ruproteïen moet binne perke wees, met aandag aan die korrekte aminosure om lae, maar goeie kwaliteit kolostrumproduksie te verseker en om aanvanklike melkproduksie nie te veel te stimuleer nie.

• Handhaaf hoë bloedkalsiumvlakke rondom kalwing deur te verseker dat koeie Ca vinnig uit die been kan mobiliseer. Dit kan bewerkstellig word deur:

o Ca in die dieet sodanig te verlaag (< 20g/koei/dag) dat ‘n negatiewe Ca-balans ontstaan en sodoende mobilisasie van Ca uit die been stimuleer. Dit is egter baie moeilik om so ‘n dieet te formuleer.

o ‘n Metaboliese asidose te veroorsaak d.m.v ‘n negatiewe dieet-katioon-anioonbalans (DKAB), sodat die pH van die bloed daal en mobilisasie van Ca uit die been gestimuleer word. Negatiewe dieet-katioon-anioonbalans kan geskep word deur die gebruik van anioonsoute (soute van chloriedes- en sulfate) om ‘n negatiewe DKAB te verkry.

• Lae magnesium (Mg) vlakke in die bloed gee ook aanleiding tot melkkoors en dit is belangrik om 0.35-0.45% Mg in die opstoomdieet te voorsien.

• Die korrekte medikamente en spesifieke voedingstowwe moet ingesluit word vir die ondersteuning van die immuunfunksie, spesifieke organe en die endokriene stelsel wat krities is vir gesonde koeie met optimale metaboliese en fisiologiese funksies. Spesiale aandag moet ook gegee word aan medikamente om rumengesondheid te bevorder met ‘n fokus op positiewe energiebalans.

• Verskaf deurgaans voldoende skoon, vars en koel drinkwater.

• Moenie oorskiet of gemufde voer vir die koeie gee wat moontlik DMI kan onderdruk nie. Hou voerbanke vol vars voer. Verskaf voldoende koel maklik bereikbare drinkwater. Hou vesellengte dop en sluit ‘n bietjie ekstra lang vesel in die dieet in om rumensteurnisse te voorkom.

• Dra sorg dat koeie gemaklik is en beperk faktore wat tot “stress” aanleiding gee. Groepering van koeie kan belangrik wees deur oor-agressiewe koeie eenkant te hou omdat sulke koeie die inname van ander kan beïnvloed.

• Dit is uiters belangrik om spoorminerale en vitamiene gebalanseerd te voorsien vanweë die essesiële rol in soveel lewensfunksies en veral die handhawing van die immuunstelsel gedurende hierdie fase. Dit word sterk aanbeveel dat melkkoeie 3 weke voor kalwing ‘n dosis van ‘n inspuitbare vitamien-spoorminerale preparaat ontvang.

Vir meer inligting, skryf aan [email protected].

Dr Heinri Spangenberg, direkteur tegniese verkope: AFGRI Veevoere

Data oor die afgelope paar dekades toon ‘n duidelik afname in die vrugbaarheid van veral hoog produserende kuddes en dus ‘n toename in die interkalfperiode (IKP), dae oop na kalwing en aantal inseminasies per konsepsie. Die rede waarskynlik omdat die moderne koei se genetiese vermoë om enorme hoeveelhede melk te produseer baie suksesvol met o.a. voeding ontgin word, sonder in ag neming die verskil in metaboliese en reproduktiewe voedingbehoeftes. Navorsers het hoofsaaklik onafhanklik die doelwitte en behoeftes vir melkproduksie en gesonde reproduksie ondersoek. Wat voedingkundig goed is vir hoë melkproduksies, veral vinnige en hoë pieke, is nie noodwendig goed vir reproduksie nie, maar eerder ernstig nadelig. Na afloop van geboorte moet die uterus normaal reinig en involusie ondergaan, gevolg deur die aanvang van geslagsaktiwiteit , gesonde follikel ontwikkeling wat ‘n goeie kwaliteit oösiet bevat, estrus, ovulasie en uiteindelik na bevrugting ‘n lewensvatbare embrio. Hierdie proses kan deur swak voeding en bestuur benadeel word, wat IKP verleng en/of die integriteit van die ontwikkelende oösiet en embrio benadeel.

Dit begin reeds ongeveer 90 dae voordat bevrugting plaasvind en dus gedurende die droë- opstoom- en vars in melk fase. Meer onlangse multi-dissiplinêre navorsing bring nuwe insig op voeding en spesifieke voedingstowwe tydens die oorgangsfase vir gesonde reproduksie en sonder om melkproduksie in te boet. Voeding met die klem op reproduksie en kennis van hoe voeding epi-genetika beïnvloed, is krities vir suksesvolle suiwelboerdery. Epi-genetika is wanneer daar veranderinge plaasvind in hoe gene uitgedruk word. Die veranderinge word deur nie-genetiese faktore of meganismes veroorsaak en is nie a.g.v. veranderinge in die onderliggende DNA volgorde nie. Ongeveer 36% van die variasie in eerste laktasie melkproduksie kan toegeskryf word aan epi-genetika en meer spesifiek hoe dit beïnvloed word deur die moeder se melkproduksie en energiebalans gedurende verskillende stadia van laktasie.

Gesonde reproduksie en ‘n kort IKP is die vernaamste faktore vir winsgewende suiwelondernemings. In Nederland skuif IKP 1.5 dae per jaar aan met ‘n koste van ongeveer R20.00 per koei per dag langer as 385 IKP. Ons kan aanvaar dat die koste wêreldwyd ongeveer R20.00 tot R30.00 per koeie per dag, vir langer as 385 IKP, beloop. Om hier te faal beteken die gemiddelde dae in melk (DIM) word langer en met melkproduksie wat ongeveer 100 ml per dag afneem is daar dus meer koeie nodig om melkproduksie met korter DIM te handhaaf. Voerkoste verhoog omdat voeromsetdoeltreffendheid (VOV) afneem met toename in DIM omdat meer voedingstowwe vir onderhoud en vetdeponering gebruik word. Laasgenoemde verhoog natuurlik ook die risiko vir metaboliese probleme tydens die oorgangsfase. Swak reproduksie en langer IKP is nadelig vir langslewendheid met gevolglike minder melk oor die leeftyd. Dit verhoog uitskot en vervanging met minder kalwers vir seleksie en dus stadige genetiese vordering. KI- en veeartseny kostes skiet die hoogde in. Verse betaal hul grootmaakkoste gewoonlik eers in die 2de laktasie terug en met hoë uitskot word hierdie koste selde verhaal.

Melkboere het gewoonlik baie duidelike doelwitte tov melk- en vastestofproduksie, voeding, voer- en arbeidskoste, maar is vaag met reproduksie, uiergesondheid, kalfgrootmaak en koeigemak. Dit is belangrik om ten minste primêre reproduksiedoelwitte op te stel en dan te bepaal of dit funksioneel vir die kudde is. Daarna kan sekondêre doelwitte opgestel word. Hierdie doelwitte moet egter

gemonitor word en in samewerking met die veearts en voedingkundige bestuur word. Die vernaamste faktore wat tot reproduktiewe finansiële verliese lei is lae DMI, negatiewe energiebalans (NEB), metaboliese steurnisse, siektes, bestuurs- en omgewingsfaktore tydens die oorgangsfase en nie noodwendig ‘n hoë melkproduksie nie. MAAR, onthou dat alle melkkoeie ‘n verlaagde DMI, ‘n sekere mate van NEB en metaboliese steurnisse, veral melkkoors, tydens die oorgangsfase ondervind. ‘n Hoë melkproduksie of ‘n vinnige hoë piek, tesame met voedingswanbalanse, vererger dus NEB en die gevolge daarvan. “Gifstowwe”, soos nie-geësterifiseerde vetsure (NEFA) deur liggamsvet afbraak veroorsaak en oormatige stikstof (N), beland in die follikulere vloeistof en beskadig die oösiet. Die follikel kom gesond en normaal voor, maar bevat ‘n swak kwaliteit of onderontwikkelde eisel wat moeilik bevrug raak. Indien dit wel bevrug raak vind normale embrio ontwikkeling nie plaas nie. Eisel en embrio kwaliteit is dus in baie groot gevaar in hoog produserende kuddes en ook die rede vir vroeë embrionale sterftes wat tot 80% van reproduksie verliese veroorsaak.

Die opstoomfase of laaste 21 dae voor kalf het ten doel om die koei voor te berei vir suksesvolle oorgang vanaf droog na lakterend.

Die skielike oorgang vanaf droog na lakterend gaan gepaard met geweldige fisiese-, fisiologiese-, metaboliese- en voedingsbehoefte veranderinge. Die uier regenereer na involusie, rumengrootte, rumenwand en rumenmikrobepopulasie moet aanpas, hormonale en immunologiese veranderinge vind plaas, mineralemetabolisme en veral kalsiummetabolisme om hipokalsemie te beperk. Die doel is om metaboliese steurnisse na kalwing tot die minimum te beperk omdat metaboliese steurnisse duur is en tot baie vroeë uitskotte lei. Ons wil tydens opstoom seker maak die dieet is so geformuleer dat:

• die rumen optimaal aangepas word vir die oorgang na hoë kragvoer diëte, met veral energiesamestelling in ag genome, sonder om asidose te veroorsaak of koeie vet te maak en insulien weerstandigheid te veroorsaak;
• Ca metabolisme gestimuleer word deur die korrekte voeding van anioonsoute;
• Ruproteïen binne perke is om lae, maar goeie kwaliteit kolostrumproduksie te verseker en om aanvanklike melkproduksie nie te veel te stimuleer nie;
• DMI gestimuleer word om NEB tot die minimum te beperk en
• die korrekte medikamente en spesifieke voedingstowwe ingesluit word vir die ondersteuning van die immuunfunksie, spesifieke organe en die endokriene stelsel wat krities is vir gesonde koeie met optimale metaboliese en fisiologiese funksies. Spesiale aandag moet ook gegee word aan medikamente om rumengesondheid te bevorder met ‘n fokus op positiewe energiebalans.

Wanneer dit regkry word is die eerste stap gegee om koeie voor te berei vir hoë melkproduksies EN en die ontwikkeling van gesonde oosiete (primordials) waarvan die genetiese potensiaal nie deur epi-genetika benadeel word nie.
Vet koeie is veral ‘n probleem omdat hulle geneig is tot laer as normale innames voor kalwing wat NEB en afbraak van liggaamsvet voor kalwing verhoog. Hierdie koeie raak insulien weerstandig, ontwikkel Tipe II Ketose en vrek gewoonlik op dag 6 na kalwing. Probleemkoeie moet van die oortollige NEFA’s ontslae raak voor kalwing deur of die spiere of die melk. Sulke diere moet dus geforseer word om te loop gedurende opstoom en/of afgemelk word voor kalwing. Laasgenoemde veral wanneer koeie reeds melk lek voor kalwing. Voorts moet hulle vir 7-10 dae voor kalwing met propileen glikol behandel word om die toestand te verlig.

REVIVA na kalwing help baie om beide melkkoors en ketose insidensies te verlig. Dit is dus belangrik dat koeie teen die regte kondisietelling opgedroog word en die veraf- en opstoomdiëte die koeie se kondisie handhaaf en nie verlaag of verhoog nie.

‘n Goeie varskoeiprogram het ten doel om NEB en verlies aan liggaamskondisie vir veral die eerste 4 weke na kalwing te beperk.

In die afgelope dekades is reeds baie aandag aan navorsing en die ontwikkeling van droë koei- en opstoomdiëte gegee terwyl steeds maar die hoogproduserende TGR vir die varskoeie gevoer word. Dit gebeur dikwels ook met die varskoeie in die hoogproduserende span en nie apart nie. die rede hiervoor is eenvoudig omdat spasie of ‘n ekstra kamp en die meng van aparte TGR problematies is. Die vernaamste rede is egter omdat beide boer en voedingkundige nie voldoende fokus op varskoeie nie. Indien koeie nie reg opgestoom is nie sal spesifieke varskoeikonsep of voeding en bestuur nie veel help nie.

Om geboorte te skenk is ’n intensiewe aktiwiteit waartydens ’n klomp fisiese en fisiologiese veranderinge in die koei plaasvind. Sy gebruik ’n klomp energie en verloor tot 50 liter vloeistof met elektroliete. Indien hierdie vloeistof en voedingstowwe nie vinnig teruggeplaas word nie, word sulke koeie swak en leweloos of morbied. Dit is dus belangrik om te fokus op voeding en bestuur om post-partum koeie spoedig op voer te kry en DMI te stimuleer om sodoende NEB en verlies aan massa te beperk, wat primêr vir metaboliese probleme en swak immuunfunksie verantwoordelik is.

Reproduksie word egter ook hoofsaaklik deur die energiebalans van die koei bepaal. Alhoewel NEB reeds voor kalwing begin is die gevolge eers gedurende laktasie sigbaar omdat melkproduksie skielik verhoog terwyl DMI geleidelik toeneem. Reproduktiewe aktiwiteit van koeie word bepaal deur tydsverloop om laagste punt (nadir) van NEB te bereik, hoe diep of erg nadir is en hoe vinnig dit neem om te herstel.

Hoe korter en kleiner die intensiteit hoe gouer kom koeie op hitte met gevolglike korter IKP. Met optimale oorgang geskied die nadir van NEB binne 15 dae na kalwing met eerste ovulasie ongeveer 15 dae hierna. Eerste ovulasie kan dus so vroeg as 25 dae kalwing geskied en variee tussen 17 tot 42 dae. Dit gaan gewoonlik nie gepaard met duidelike staande hittes nie. Gewoonlik volg ‘n kort 10 to 12 dae interval tot die volgende ovulasie en dan normale 21 dae siklusse. Die tweede ovulaie gaan dan ook gepaard met duidelike hitte tekens. Die intensiteit van NEB word deur ouderdom, kondisie, metaboliese steurnisse, siektes, omgewingsfaktore, koeigemak, melkproduksie en voeding bepaal. Koeie met hoë melkproduksie het gewoonlik ‘n hoë kolostrumproduksie wat NEB direk na kalwing erg affekteer.

NEB en verhoogde NEFA’s in die bloed het negatiewe impak op follikulêre ontwikkeling en die inisiasie en onderhoud van dragtigheid. ‘n Tekort aan bloedkalsiumvlakke vertraag involusie van die uterus, verhoog kortisolvlakke, verlaag DMI verder en vererger dus NEB. Oormatige en die verkeerde “tipe” proteïen vereis ekstra energie om van die oormatige stikstof (N) ontslae te raak en skielike stimulaie van melkproduksie te onderhou en kondisie val nou vinniger. Dit ondermyn dus hormonale en reproduktiewe funksie omdat energie wanaangewend word.

Dit is dus, gegewe die algemene swak reproduktiewe resultate, duidelik dat voeding en bestuur van varskoeie nie tred gehou het met genetiese vordering en die hoër voedingsbehoeftes van “superkoeie” nie.

• Aparte varsgroep met hoogstens 85% van die normale belading. Aparte groepering van eerstekalfkoeie is ook bepaald voordelig i.t.v. hul vreetpatrone, DMI en gevolglike hoër melkproduksies van tot 10%.
• Behandel varskoeie met REVIVA. Die koei kom na behandeling vinnig op voer omdat Reviva koeidrank ryk is aan elektroliete vir spoedige rehidrasie en maklik beskikbare energie bevat om o.a. verplaasde abomasums en ketose te verhoed. Die hoogs opneembare minerale en veral Ca voorkom subkliniese melkkoors, terwyl organies gebonde spoorminerale en vitamienes die immuunstatus ondersteun.
• Die korrekte gebruik van MEGASTARTER MEGAMILK wat melksuurbenuttende bakterieë Megasphaera elsdinii verskaf om suurpens te bekamp.
• Kundig geformuleerde varskoeidieet met die doel om melkproduksie geleidelik te verhoog met die fokus op volhoubaarheid, en plaas van skielike hoë pieke wat skerp terugval. Die rantsoen moet smaaklik wees met voldoende effektiewe vesel. Die insluiting van die korrekte hoeveelheid, tipes en kwaliteit proteïen en veral energiekomponente wat spesifiek gekanaliseer word om melkproduksie en reproduksie te onderhou is krities.
• Onlangse navorsing het sekere medikamente en spesifieke voedingstowwe se voordele in varskoeidiëte uitgewys. Kundige gebruik van hierdie komponente in gebalanseerde diëte kan die genetiese potensiaal van die moderne koei optimaal benut.
• Spesiale aandag moet gegee word aan vitamienes, minerale en spoorminerale insluitings. Die korrekte hoeveelhede maar ook die tipes anorganiese- en organiese verbindings is belangrik om bio-beskikbaarheid te verseker vir die toenemende behoefte en om veral die immuunfunksie optimaal te laat funksioneer.

Die implementering van ‘n varskoeiprogram met die fokus op gesonder koeie met ‘n goeie immuunfunksie verseker vrugbaarheid, minder uitskotte en langslewend om winsgewendheid te verhoog.

Vir meer inligting, skryf aan [email protected].